▼حرف روز
اخلال در دماسنج اقتصادی
سرمایهگذاری در بورس اهمیت زیادی در سامانههای اقتصادی کشورها دارد و به عبارتی بهعنوان دماسنج اقتصادی کشورها عمل میکند. هدف از تشکیل بورس، جمعآوری سرمایهها و هدایت آن به سمت فعالیتهای اقتصادی است. بازار بورس به کسبوکارها و کارآفرینان کشور از طریق تزریق سرمایه به شرکتهایی که به آن نیاز دارند، میتواند کمک کند. در یک اقتصاد سالم و پویا، با این روش میتوان از حرکت سرمایهها بهسوی فعالیتهای سفتهبازانه جلوگیری نمود. ایجاد یک بازار سرمایه قوی و کارآمد، زیرساخت اساسی تأمین مالی بلندمدت هر کشور را تشکیل میدهد. شاید بتوان رسمی بودن، شفافیت و برخورداری از پشتوانه محکم قانونی را مهمترین تفاوتهای بازار بورس با بازارهای سنتی دانست.
نکات تحلیلی: یکی از مهمترین مزایای سرمایهگذاری در بورس، امنیت در سرمایهگذاری است. علت اهمیت بالای بورس در اقتصاد کشورها، تصویب و اجرای قوانین و مقررات متعدد در زمینه بورس و حمایت از سرمایهگذاران این بازار در همه جای دنیا است. همچنین شرکتها موظف هستند همه اطلاعات مهم خود مانند اطلاعات مالی، برنامهها و ... را به بورس اعلام نمایند؛ اما در بورس ایران در روزهای اخیر شاهد چند تصمیم بودیم که بهنوعی اعتماد سرمایهگذاران را نسبت به این بازار سست کرد و بسیاری از افرادی که به این بازار ورود کرده بودند، با ضررهای زیادی مواجه شدند.
1- تصمیمات لحظهای و غیر کارشناسی، خصوصاً تغییر ساعت معاملات درست یک روز بعد از صعودی شدن شاخص، سبب بیاعتمادی سهامداران و ادامه روند افت بازار شد؛ 2- آزادسازی ۳۰ درصد دوم سهام عدالت؛ 3- اختلاف دو وزارتخانه نفت و اقتصاد بر سر عرضه دارا دوم؛ 4- کاهش سطح اعتبار کارگزاریها برای اعطای اعتبار به مشتریان بزرگ؛ 5- مصوبه سازمان بورس مبنی بر کاهش سهم سهام در پرتفوی صندوقهای با درآمد ثابت از ۱۰ به ۵ درصد؛ 6- رفتارهای هیجانی سهامداران بعد از ریزشها در صفهای فروش. 7- عدم حمایت حقوقیها از سهامداران حقیقی در زمان اصلاح قیمت سهام و یا ورود دیرهنگام حقوقیها در تعادلبخشی به بازار ازجمله عوامل مهم در کاهش شاخص بورس در روزهای اخیر بود.
نکته راهبردی: اگرچه باید منتظر بمانیم تا بازار جریان طبیعی خود را پیدا کند؛ اما ناظر بازار باید نقش تنظیمکننده خود را در شرایط مختلف رشد و صعود و سقوط شاخص ایفا کند و مضافاً از تصمیمات خلقالساعه و تعدد تصمیمگیریهای غیرکارشناسی پرهیز نماید. دولت نیز نباید هیچ دخالتی در بورس بکند؛ زیرا نفع دولت در ثبات بازار، افزایش قدرت تأمین مالی برای بنگاهها و افزایش محیط امن برای هدایت سپردههای خرد است. (نویسنده: علی قاسمی)
▼گزارش روز
وظیفه اجتماعی
«علاج فقر به شکل اصولی در هر جامعهای، از راه استقرار عدالت اجتماعی و نظام عادلانه در محیط جامعه است. این یک وظیفه دولتی و حکومتی است؛ اما مردم هم بهنوبه خود وظیفه سنگینی بر دوش دارند. اجرای برنامههای اجتماعی فقط در بلندمدت و میانمدت و بهتدریج امکانپذیر است؛ اما نمیشود منتظر ماند تا برنامههای اجتماعی به ثمر برسد و شاهد محرومیت محرومان و فقر گرسنگان در جامعه بود. این وظیفه خود مردم و همه کسانی است که میتوانند در این راه تلاش کنند. همه باید خود را موظّف به مواسات بدانند. مواسات یعنی هیچ خانوادهای از خانوادههای مسلمان و هممیهن و محروم را با دردها و محرومیتها و مشکلات خود تنها نگذاشتن؛ به سراغ آنها رفتن و دست کمکرسانی به سوی آنها دراز کردن. امروز این یک وظیفه جهانی برای همه انسانهایی است که دارای وجدان و اخلاق و عاطفه انسانی هستند؛ اما برای مسلمانان، علاوه بر اینکه یک وظیفه اخلاقی و عاطفی است، یک وظیفه دینی است.»
این عبارت بخشهایی از سخنان رهبر معظم انقلاب در خطبههای نماز عید فطر سال 1381 است و حالا با گذشت بیش از یک دهه از این بیانات، ملت ایران در آزمونهای بزرگ مواسات و همدلی، سرافراز و سربلند هستند! از ابتدای امسال با توجه به شیوع کرونا و قرنطینه و آسیبهایی که به درآمد و کسبوکار بخشهایی از جامعه وارد شده بود، موج بیهمتایی از مواسات و همدلی و کمکهای مردمی در جامعه شکل گرفت که اوج آن در ماه مبارک رمضان بود؛ اما آیا این مسئله یک اقدام مقطعی و محدود در زمان خاص است؟ بیتردید پاسخ منفی است! بلکه مواسات، حرکتی مداوم برای تأمین نیازها و زیست همسطح میان مردم جامعه، ترمیم شکافهای طبقاتی و فاصله و تفاوت میان مردم در جامعه است؛ اقدامی که بزنگاههایی چون ماه مبارک رمضان و یا ماه محرم، بزنگاههای جان بخشیدن به این اقدام مهم و فرهنگ حسنه اسلامی است؛ حرکتی که بیتردید هیئتیها و مسجدیها بار دیگر پیشتاز و پیشران آن خواهند بود. (نویسنده: سید فخرالدین موسوی)
▼ خط تحریف
مذهبیها شاد نیستند؟!
فردی به نام «حسن موسوی چلک» که سال گذشته نیز در آستانه ایام محرم با عنوان مددکار اجتماعی، گفته بود: «پوشش ما چندان بانشاط نیست و در چنین شرایطی غم جایگزین شادی و نشاط خواهد شد!»، بهتازگی و در مصاحبه با روزنامه آرمان ملی در تکمیل اظهارات خبرنگار این رسانه وابسته به جریانات اصلاحات که گفته است: «همیشه به مناسبتهای مختلف روی موضوع نشاط و جشنهای ملی و مذهبی که ریشه در تاریخ ما دارد، تأکید دارید و از آن بهعنوان راهی برای بالا بردن نشاط جامعه یاد میکنید؛ جامعهای که با توجه به شاخصهای جهانی چندان شاد نیست.» میآورد: «اگر نگوییم جامعه شادی گریز هستیم؛ ولی بسیاری از محیطهای اجتماعی ما محیطهای شادی گریز هستند.» چند سال قبل نیز محمد سروشمحلاتی یکی از چهرههای این جریان، طی اظهاراتی ازایندست گفت که «ایرانیها شاد نیستند؛ چون فقط حسین(ع) را محور قرار دادهاند.» القاء این تفکرات لبه دیگر قیچی وهابیون برای تقابل با مراسمهای عزاداری و بدبین کردن مردم و جهان با فرهنگ معنوی تشیع است. این در حالی است که آمارهای رسمی کشور نشان میدهد که میزان جرائم اجتماعی اعم از دزدی، سرقت، شرارت و مسائلی همچون طلاقهای عاطفی و رسمی، بداخلاقیهای اجتماعی و افسردگی در میان قشر مذهبی درصد بسیار پایینی است و اصولاً معنویتگرایی در کاهش جرائم و آسیبهای اجتماعی نقش بسیار پررنگی دارد. همچنین تجربه امروز و گذشته نشان میدهد که اغلب افراد موفق جامعه کسانی هستند که با معنویات و با شعائر اسلامی تربیت مییابند.
▼ اخبار
اصلاحطلبان چشم به موج انتخاباتی دقیقه نود دوختهاند
صادق زیباکلام، فعال سیاسی اصلاحطلب در گفتگو با نامهنیوز گفت: «اگر شورای نگهبان شخصِ آقای سید محمد خاتمی را هم تأیید صلاحیت کند، باز هم بدنه اجتماعی اصلاحطلبان پای صندوق رأی نمیرود؛ بنابراین از همین حالا باید دور آن ۲۴ میلیون رأیی که آقای روحانی را روی کار آورد را خط قرمز بکشیم. کم نیستند اصلاحطلبانی که به دقیقه نود انتخابات امیدوارند؛ زیرا در انتخابات ریاست جمهوری این تجربه جامعهشناختی را داریم که معمولاً در هفته آخر یا یکی دو روز پایانی یا حتی ساعات آخر موجی اجتماعی شکل میگیرد که نتیجه پیشبینیشده را تغییر میدهد. من واقعاً خوشبین نیستم که چنین موجی ایجاد شود. کار از این حرفها گذشته است و آقای روحانی با عملکردش بلایی سر صندوق انتخابات آورد که بسیاری از مردم از رأی دادن سرخورده شدهاند. من از سال ۹۶ تاکنون شرمنده مردم هستم. خیلیها بودند که در آن سال نمیخواستند در انتخابات شرکت کنند و من آنها را راضی به حضور در انتخابات کردم و اکنون پاسخی به آنها ندارم که بدهم.»
هیزم فتنه اقتصادی را چه کسانی فراهم میکنند؟
«سعید معیدفر»، از جامعه شناسان اصلاحطلب اخیراً در مصاحبه با روزنامه همشهری (ارگان شهرداری تهران) گفته است: الآن مکرراً تأکید میشود که بیایید به مردم بگویید وضع خطرناک است؛ ولی ماجرا مثل حکایت چوپان دروغگو شده؛ جامعه بیشتر صداها را دروغ میپندارد. به تعبیر بهتر، افراد چندانی وجود ندارند که حرفشان اینقدر پیش مردم اعتبار داشته باشد که بتوانند تأثیرگذار باشند و جامعه را در این شرایط خطیر کمک و راهنمایی کنند. در شرایطی که مشارکت مدنی در پایینترین سطح قرار دارد، رابطه نخبگان با مردم در وضع بسیار بدی است. اعتماد عمومی بسیار پایین است. در شرایط اقتصادی و بینالمللی بسیار سختی قرارگرفتهایم و حالا هم با این ویروس مواجه شدهایم و خب، معلوم است که چه بر سر ما خواهد آورد. متأسفانه با سیاستهای توسعه اقتصادی و اجتماعی غلط، جمعیت پراکنده کشور را در اطراف کلانشهرها و شهرهای بزرگ تجمیع کردیم و اینها هر آن ممکن است مثل بمب ساعتی کلانشهرهای ما را که مراکز قدرت و ثروت کشور ما هستند، دچار چالشهای جدی کنند. من در حوادث آبانماه اشاره کردم که باید شورش گرسنگان، بیکاران و محذوفین را جدی گرفت. اینها دیر یا زود بالاخره حیات شهری و کلانشهرهای ما را تهدید خواهند کرد.» در حال نظاره فعالیت چهرهها و جریاناتی هستیم که از یکسو با فراموشی مسئولیت و سوء مدیریت خود، خود را دلسوز مردم جا زده و بر ناامیدی و گرسنگی آنان تأکید دارد، از سوی دیگر دائماً به مردم آدرس خیابان و خشونت میدهد و در عوض حتی نمیگوید که هر تنش یا اغتشاشی بر عمق مشکلات فعلی میافزاید. معیدفر کسی است که پیشازاین نیز در اظهاراتی گفته بود: «فروپاشی یعنی آنچه در ایران میبینیم».
چوبخط اصلاحطلبان برای اصولگرایان
«منصور حقیقتپور» در گفتگو با اعتمادآنلاین گفت: «اینکه اصولگرایان با برخی کارها امثال حاجآقای ناطق نوری و دکتر لاریجانی را از جریان اصولگرایی طرد کردند، خطایی بسیار بزرگ و البته غیرقابلجبران است. اصولگرایان در شرایطی به استقبال انتخابات سیزدهمین دوره ریاستجمهوری در سال ۱۴۰۰ میروند که باوجود شرایط نامطلوب رقیب، خودشان هم موانعی پیش رو میبینند. مشخصاً دراینباره میتوان به بحث قدیمی و حل نشده اتحاد در بین اصولگرایان اشاره کرد که معمولاً تمام و کمال محقق نمیشود. این فعال سیاسی اصولگرا افزود: «اصولگرایان در حالی به استقبال انتخابات ۱۴۰۰ میروند که در راهبری ضعف شدیدی دارند، بهطوریکه حتی شخصیت بلندمرتبهای چون آیتاللهِ مرحوم مهدوی کنی هم در برهههایی نتوانست چهرههای اصولگرایی را به اتحاد راضی کند. البته اصلاحطلبان هم در درون جناح خود اختلافسلیقه دارند، اما چون آنها دارای سازمان و تشکیلات منسجمی هستند، در مواقع لازم به اشتراک نظر و تفاهم میرسند؛ اما متأسفانه اصولگرایان از تشکیلات منسجم محروم هستند و بنا به شرایط انتخاباتی، دور هم جمع میشوند. آنهم درحالیکه زمان بسیار طولانی را از دست میدهند و در ثانیههای آخر برای رسیدن به اتحاد به جمعبندی میرسند.»
▼ اخبار کوتاه
◄ همسويي «شرق» با «غرب» عليه سپاه و كاسبي با خون ۱۷۶ انسان/ پس از اعلام نتايج بررسي جعبه سیاه هواپيماي اوكرايني، روزنامه شرق همسو با رسانههای ضدانقلاب، آن را دستاويزي براي عقدهگشايي عليه سپاه قرار داد. اين رسانه گزارشي با عنوان غرضورزانه «شليك نهايي با موشك دوم» را تيتر يك كرد و براي تحريك احساسات مخاطبين، چند بار هم به زنده بودن سرنشينان پس از شليك اول، اشاره كرد؛ گويي انهدام هواپيما با هدف قبلي! صورت گرفته و موشك دوم به دلیل عدم اصابت موشك اول به هدف، پرتاب شده است؛ درحالیکه سامانه، مطابق پروتكل پدافندي، دو موشك شليك میکند و عملياتي كردن آن پس از تشخيص خطا، خواهناخواه و فارغ از اصابت موشك اول، منجر به شليك موشك دوم شده است.
◄ واگذاری کار به نااهل!/ «دکتر فرهنگی»، سخنگوی هیئترئیسه مجلس گفت: «توجه به اهلیت افراد در واگذاریها موضوعی است که دولت توجه چندانی به آن ندارد. متأسفانه برخی دستگاههای اجرایی در حوزههای مربوط به واگذاریها، کارشکنیهایی انجام میدهند و باید جلوی این کارشکنیها گرفته شود تا اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی بیوقفه انجام شود.» وی افزود: «لغو کارتهای بازرگانی کسانی که در گذشته کوتاهیها و خسارتهای غیرقابلجبران داشتهاند در دستور کار مجلس است.»
◄ سرباز جدید موشکی ایران/ «موشک فتح» که نمونه کوچکسازی شده موشکهای خانواده فاتح است، قدرت آتش بیشتری را در کنار دقت و نقطهزنی برای یگان موشکی به ارمغان خواهد آورد. هنوز اطلاعات رسمی از این موشک منتشر نشده، اما با بررسی ظاهرش میتوان طول حدوداً ۴ متری، قطر حدوداً ۳۰ سانتیمتری و وزنی حدوداً ۱۵۰۰ کیلوگرمی برای آن در نظر گرفت. موشک فتح پنجشنبه گذشته در نمایشگاه موشکهای بالستیک ساخت وزارت دفاع رونمایی شد.
◄ نارضایتی مردم آمریکا از عملکرد دولت ترامپ در بحران کرونا/ «سیانان» گزارش داد: «از هر ده آمریکایی، هفت نفر از عملکرد دولت آمریکا در بحران کرونا احساس شرمساری میکنند. ۶۲ درصد مردم آمریکا بر این باورند که رئیسجمهور آمریکا برای کمک به حل بحران کرونا میتواند اقدامات بیشتری انجام دهد. ۷۹ درصد آمریکاییها هم از وضعیت این کشور در بحران کرونا عصبانی هستند.»
◄ احکام سیاسی (سؤال 28):عضویت و مطالعه کانالهای معاند جهت کسب اطلاعات سیاسی چه حکمی دارد؟ پاسخ: بستگی به ضوابط و مقررات مربوطه دارد و بهطورکلی اگر استفاده از شبکههای اجتماعی و مانند آن مستلزم مفسده (مانند انحراف فکری، ترویج فساد، نشر اکاذیب و مطالب باطل، ضرر به اسلام و مسلمین) بوده یا خوف ارتکاب گناه باشد، یا برخلاف قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی باشد، جایز نیست و تشخیص موضوع بر عهده مکلف و مسئولین میباشد.